Kartka z kalendarza. 78 lat temu powstał pierwszy raport o ofiarach KL Soldau 

6 września 1947 r., równo 78 lat temu światło dzienne ujrzał pierwszy raport z prac ekshumacyjnych pomordowanych więźniów niemieckiego obozu Soldau. A 17 września 2021 roku uroczyście odsłonięto odrestaurowany Pomnik – Krzyż na terenie byłego obozu.

Prace ekshumacyjno-antropologiczne przeprowadziły wówczas działdowskie władze administracyjne wraz z udziałem Polskiego Czerwonego Krzyża. W raporcie Starostwa Powiatowego w Działdowie, podpisanym przez Klemensa Scholza, czytamy: „W czasie od 1 maja 1947 r. do 30 czerwca 1947 r. przeniesiono ogółem 418 zwłok, w tym 200 zwłok męskich z cmentarza żydowskiego w Działdowie, pochowanych w latach 1943-44. 100 zwłok mężczyzn, kobiet i dzieci z Lasku Zwierskiego, niedaleko Komornik z roku 1940 r. oraz 118 zwłok męskich z Góry Komornickiej, pochowanych w roku 1940”. Ekshumacje z 1947 r. w żadnym razie nie ustaliły nawet przybliżonej liczby zamordowanych ludzi, nie pozostawiły jednak wątpliwości, że Niemcy na masową skalę dopuszczali się ludobójstwa na Działdowszczyźnie.

Do tej pory ukazało się kilkadziesiąt publikacji dotyczących obozu Soldau i NKWD w Działdowie.

(Na zdjęciu prace ekshumacyjne z 1947 r. w Lesie Komornickim i raport z tych prac / fot. archiwum Muzeum Pogranicza)

Źródło: Muzeum Pogranicza w Działdowie